Trong thời đại video thống trị các nền tảng số, nắm vững quy trình quay dựng video chuyên nghiệp giúp bạn tạo nội dung hấp dẫn, tiết kiệm thời gian và nâng cao chất lượng sản phẩm. Bài viết này HVMO sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình từ kịch bản, quay đến hậu kỳ - phù hợp cho người mới, editor, content creator và marketer muốn nâng cao kỹ năng sản xuất video.
Tiền Kỳ Và Chuẩn Bị Quay Dựng
Xác Định Mục Tiêu Và Đối Tượng Video Hướng Đến
Đây là bước quan trọng nhất thuộc giai đoạn “Tiền hậu kỳ” (lên kế hoạch), giúp người dựng video định hướng rõ ràng trước khi bắt đầu.
- Mục tiêu video: Xác định rõ video dùng để quảng cáo, giới thiệu, hướng dẫn hay mục đích khác. Mục tiêu quyết định cách thể hiện, phong cách và nội dung video.
- Thông điệp truyền tải: Làm rõ ý nghĩa cốt lõi mà video muốn gửi gắm. Thông điệp này sẽ chi phối cách kể chuyện, dựng thô và phong cách thể hiện.
- Đối tượng xem: Xác định nhóm người xem như khách hàng doanh nghiệp, người tiêu dùng, nội bộ hoặc cộng đồng để lựa chọn phong cách thể hiện phù hợp.
- Nền tảng đăng tải: Tùy vào nền tảng như YouTube, TikTok, Website để điều chỉnh độ dài, định dạng và phong cách video cho phù hợp.
Chuẩn Bị Kịch Bản Và Storyboard
Kịch bản và Storyboard là yếu tố then chốt, thuộc giai đoạn Tiền Hậu Kỳ (lên kế hoạch), quyết định chất lượng của toàn bộ video:
Viết Kịch Bản
- Xác định mục tiêu, thông điệp và đối tượng của video.
- Phác thảo chi tiết ý tưởng, lời dẫn chuyện hoặc lời thoại.
- Lên trình tự diễn biến rõ ràng để định hướng cho quá trình quay và dựng.
Shot List (Danh Sách Cảnh Quay)
- Chọn lọc Footage: Lựa chọn những cảnh quay thô tốt nhất, phù hợp với kịch bản.
- Kiểm tra và bổ sung: Xác định cảnh thiếu hoặc chưa đạt để quay thêm nếu cần.
- Sắp xếp cảnh quay: Tổ chức cảnh theo đúng trình tự kịch bản nhằm tạo dòng chảy tự nhiên và logic cho video.
Storyboard (Sơ Đồ Cảnh Quay)
- Minh họa trực quan từng cảnh để dễ hình dung bố cục, góc quay và chuyển cảnh.
- Giúp đảm bảo quá trình quay và dựng bám sát ý tưởng ban đầu và tránh sai lệch trong quá trình sản xuất.
Chuẩn Bị Thiết Bị Và Setup Kỹ Thuật
- Lựa chọn thiết bị: Máy quay, lens, micro, ánh sáng, stabilizer.
- Cấu hình quay: Độ phân giải (resolution), tốc độ khung hình (frame rate), định dạng nén (codec).
- Âm thanh và ánh sáng: Kiểm tra âm thanh và ánh sáng trước khi quay.
- Dữ liệu: Backup dữ liệu định kỳ để tránh mất tư liệu.
Dưới đây là ưu nhược điểm của các thiết bị quay dựng:
| Hạng mục | Ưu điểm | Nhược điểm |
| Máy quay chuyên dụng | Chất lượng cao, tùy chỉnh linh hoạt | Giá cao, yêu cầu kỹ năng vận hành |
| Điện thoại cao cấp | Tiện dụng, cơ động | Hạn chế về lens và kiểm soát ánh sáng |
| Lens góc rộng | Bao quát không gian tốt | Dễ méo hình ở rìa khung hình |
| Micro shotgun | Ghi âm rõ, giảm tạp âm | Cần định hướng chính xác |
| Đèn LED | Ánh sáng ổn định, tiết kiệm năng lượng | Cần bố trí hợp lý để tránh bóng gắt |
Lên Lịch Quay Và Phân Chia Bối Cảnh
Lên lịch quay giúp đội ngũ sản xuất làm việc khoa học, tránh trễ tiến độ và tối ưu nguồn lực.
- Timeline quay (Shooting Days): Xác định số ngày quay, thời lượng mỗi ngày, thứ tự cảnh và địa điểm cụ thể.
- Phân cảnh chi tiết: Đánh số từng cảnh, ghi chú góc quay, đạo cụ, và nhân sự phụ trách.
- Dự trù thời gian: Tính toán thời lượng set up, quay, nghỉ ngơi, di chuyển và kiểm tra thiết bị.
- Lịch backup: Quy định rõ thời điểm sao lưu dữ liệu sau mỗi ngày quay để đảm bảo an toàn.
Ghi Hình Và Thu Âm Thực Tế
Quy Trình Ghi Hình
Trước khi bấm máy, hãy đảm bảo mọi thiết bị đã sẵn sàng:
- Kiểm tra pin, thẻ nhớ, lens, micro và ánh sáng.
- Thực hiện quay thử để đảm bảo khung hình và ánh sáng đạt chuẩn.
- Duy trì an toàn thiết bị trong suốt quá trình quay.
Trong khi quay:
- Đạo diễn hoặc editor nên theo dõi monitor để kiểm tra bố cục, ánh sáng, và diễn xuất.
- Ghi chú những cảnh cần quay lại hoặc chưa đạt.
Sau mỗi cảnh:
- Xem nhanh (playback) để phát hiện lỗi kỹ thuật.
- Đặt tên file đúng quy ước và backup ngay sau mỗi cảnh quan trọng.
Thu Âm Và Ghi Âm Đồng Bộ
- Thiết lập mic: Đặt micro gần nguồn âm, tránh tiếng gió và tiếng va chạm.
- Kiểm tra âm thanh: Dùng headphone monitor trong lúc quay để kiểm soát chất lượng thu.
- Ghi âm phụ trợ: Dùng boom hoặc lavalier để thu riêng nếu cần.
- Đồng bộ âm thanh: Dùng clapboard (thanh slate) để dễ sync audio và video trong hậu kỳ.
Kiểm Tra Sau Cảnh Quay Và Backup
Sau mỗi cảnh quay, việc kiểm tra và sao lưu dữ liệu ngay lập tức là bước cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn cho toàn bộ dự án.
- Xem nhanh (Playback): Kiểm tra ngay sau khi quay để phát hiện lỗi về ánh sáng, âm thanh hoặc nét hình.
- Kiểm tra lỗi: Đánh giá nhanh chất lượng từng cảnh, ghi chú các lỗi cần quay lại.
- Backup dữ liệu: Thực hiện sao lưu ngay bằng Hot Swap hoặc Dual Recording để tránh mất tư liệu.
Nhập Dữ Liệu Và Quản Lý File
Nhập Và Đổi Tên File, Tổ Chức Thư Mục
- Nhập dữ liệu: Sao chép toàn bộ footage, âm thanh và tài nguyên vào ổ lưu trữ chính.
- Đặt tên file/folder: Dùng cấu trúc thống nhất - Dự_án_Cảnh_Số_Lần_quay (ví dụ: ProjectA_Scene03_Take2).
- Tổ chức thư mục: Chia theo nhóm rõ ràng:
- Raw – File gốc
- Project – File dựng
- Audio – Âm thanh
- Proxy – File dựng nhẹ
- Exports – Bản xuất cuối
Proxy / Transcoding Và Tạo Previews
- Khi nào dùng: Áp dụng khi dựng trên máy yếu hoặc làm việc với file 4K/6K nặng để tăng tốc xử lý.
- Cấu hình proxy phổ biến: Độ phân giải 720p, định dạng DNxHD hoặc ProRes Proxy, bitrate thấp để tiết kiệm dung lượng.
- Phần mềm hỗ trợ: Sử dụng Adobe Media Encoder, DaVinci Resolve, hoặc FFmpeg để tạo proxy và preview nhanh. Điều này sẽ giúp dựng mượt hơn, tiết kiệm thời gian mà vẫn giữ chất lượng hình ảnh khi xuất bản cuối.
Dưới đây là bảng so sánh file Proxy và Original:
| Tiêu chí | File Original | File Proxy |
| Mục đích | Lưu trữ và xuất bản chất lượng cao | Dựng phim nhanh, nhẹ, tiết kiệm tài nguyên |
| Độ phân giải | 4K / 6K / 8K | 720p hoặc 1080p |
| Định dạng (Codec) | RAW, ProRes 422 HQ, H.264 | DNxHD, ProRes Proxy, H.264 Low Bitrate |
| Dung lượng | Rất lớn | Nhỏ gọn (giảm 70–90%) |
| Hiệu suất dựng | Nặng, dễ lag | Mượt mà, nhanh chóng |
| Chất lượng hình ảnh | Chuẩn xác, chi tiết đầy đủ | Giảm chi tiết, phục vụ xem và dựng |
| Khi sử dụng | Khi color grading, render final | Trong giai đoạn dựng thô và chỉnh sửa |
Cấu hình Proxy Đề Xuất:
- Resolution: 1280×720 hoặc 1920×1080
- Codec: ProRes Proxy hoặc DNxHD 36
- Bitrate: 10–20 Mbps
- Frame Rate: Giữ nguyên với footage gốc (24, 25 hoặc 30fps)
- Audio: 48kHz, 16-bit stereo
Gắn Marker, Metadata, Logging
- Gắn Marker / Flag: Đặt marker trực tiếp trên timeline để đánh dấu các đoạn quan trọng, cảnh lỗi hoặc cảnh cần chỉnh sửa.
- Ghi chú cảnh: Gắn flag hoặc color label cho từng cảnh — ví dụ: “Tốt”, “Cần chỉnh màu”, “Âm thanh lỗi”.
- Thêm Metadata: Bổ sung thông tin như Scene, Take, Camera, Description giúp dễ tra cứu và quản lý footage.
- Lợi ích: Tăng hiệu quả tìm kiếm, đồng bộ giữa editor – colorist – sound designer, giảm nhầm lẫn trong hậu kỳ.
Dựng Thô Và Bản Nháp
Sắp Cảnh Và Dựng Bản Nháp
- Sắp xếp cảnh: Dựng các cảnh theo đúng thứ tự trong kịch bản hoặc storyboard để đảm bảo mạch nội dung rõ ràng.
- Sử dụng track: Tách riêng video track và audio track để dễ quản lý và chỉnh sửa.
- Grouping: Nhóm các clip liên quan (ví dụ: cùng cảnh, cùng góc quay) giúp thao tác nhanh và tránh sai lệch.
- Marker: Đặt marker đánh dấu các điểm cắt, chuyển cảnh hoặc ghi chú cần xử lý thêm.
Lọc Và Chọn Cảnh
- Xem lại toàn bộ cảnh quay để chọn những đoạn có ánh sáng, góc quay và âm thanh tốt nhất.
- Loại bỏ các cảnh bị rung, mờ, phơi sáng sai hoặc không cần thiết theo kịch bản.
- Ưu tiên những cảnh thể hiện cảm xúc rõ ràng và giúp câu chuyện diễn ra tự nhiên, mạch lạc.
- Sử dụng marker hoặc màu đánh dấu để phân loại các cảnh: dùng được, cần chỉnh sửa hoặc loại bỏ.
Nhận Phản Hồi Và Sửa Bản Nháp
- Gửi bản dựng nháp cho nhóm làm việc hoặc khách hàng để xem và đánh giá.
- Thu thập phản hồi chi tiết kèm mốc thời gian cụ thể (timestamp) để dễ chỉnh sửa.
- Ghi nhận tất cả góp ý, phân loại theo mức độ quan trọng: cần chỉnh ngay, có thể giữ nguyên, hoặc xem xét lại sau.
- Thực hiện chỉnh sửa theo từng vòng (phiên bản v1, v2, v3…) cho đến khi đạt yêu cầu cuối cùng.
- Sau mỗi lần sửa, xuất bản nháp mới và gửi lại để kiểm tra, đảm bảo thống nhất giữa người dựng và người duyệt.
Dựng Chi Tiết Và Hiệu Chỉnh
Cắt Và Chuyển Cảnh
| Loại chuyển cảnh | Mô tả | Khi nên dùng | Hiệu ứng mang lại |
| Cut | Cắt trực tiếp giữa hai cảnh | Phổ biến trong hầu hết các video | Giữ nhịp nhanh, liền mạch |
| Dissolve | Cảnh sau mờ dần xuất hiện chồng lên cảnh trước | Chuyển thời gian, không gian nhẹ nhàng | Tạo cảm giác trôi chảy |
| Wipe | Cảnh mới đẩy cảnh cũ ra khỏi khung hình | Video năng động, sáng tạo | Gây chú ý, tạo nhịp chuyển mới |
| Match Cut | Cắt nối giữa hai cảnh có hình ảnh hoặc chuyển động tương đồng | Quảng cáo, storytelling, phim ngắn | Hiệu ứng nghệ thuật, sáng tạo |
| Whip Pan | Máy quay xoáy nhanh sang cảnh mới | Vlog, video du lịch, hành động | Tạo cảm giác tốc độ, năng lượng |
| J-Cut | Âm thanh của cảnh sau xuất hiện trước hình ảnh | Phỏng vấn, phim tài liệu | Chuyển cảnh tự nhiên, dẫn dắt mượt |
| L-Cut | Âm thanh cảnh trước kéo dài sang cảnh sau | Hội thoại, cảm xúc liền mạch | Giữ mạch cảm xúc, tự nhiên |
Chèn Các Hiệu Ứng Và Motion Graphics
- Thêm các hiệu ứng (Blur, glow, motion blur, stabilization)
- Chèn text và lower thirds: Thêm tiêu đề, phụ đề, tên nhân vật, địa điểm, dùng font rõ, hiệu ứng nhẹ, giữ tính chuyên nghiệp.
- Animation đơn giản: Fade, slide, scale, bounce,...tăng tính sinh động, giữ nhịp đồng đều với nhạc
Xử Lý Âm Thanh Và Mix
- Noise Reduction: Loại bỏ tạp âm, tiếng quạt, ồn nền.
- EQ: Cân chỉnh tần số – làm giọng rõ, nhạc hài hòa.
- Balance Levels: Giữ âm lượng ổn định giữa các track.
- Ducking: Giảm nhạc nền khi có lời thoại.
- Stereo / Panning: Tạo không gian âm thanh trái–phải.
- Sync Audio: Đồng bộ tiếng nếu quay bằng mic rời.
Chỉnh Màu Và Grading
- Correction: Cân sáng, cân trắng, giữ màu da tự nhiên.
- Grading: Tạo phong cách, cảm xúc (cinematic, vintage...).
- Scopes: Sử dụng waveform, histogram, vectorscope để kiểm soát.
- LUT: Dùng preset nhanh hoặc chỉnh tay tùy mood.
Xuất Bản, Kiểm Soát Chất Lượng Và SEO Video
Kiểm Tra Chất Lượng (QC)
- Rà soát sync, clip đen, artifact, lỗi chữ.
- Xem thử trên nhiều thiết bị.
Xuất / Render Video
- Chọn định dạng: H.264, H.265, ProRes.
- Container: MP4, MOV.
- Bitrate: Constant / Variable.
- Audio: 48kHz, stereo 16-bit.
Đăng Tải Và Tối Ưu SEO Video
Để video tiếp cận nhiều người xem và tăng hiệu quả tìm kiếm, cần tối ưu các yếu tố sau khi đăng tải:
- Tiêu đề (Title): Ngắn gọn, chứa từ khóa chính, thu hút người xem.
- Mô tả (Description): Giải thích nội dung video, chèn từ khóa liên quan, dẫn link tham khảo hoặc kêu gọi hành động.
- Thumbnail: Hình ảnh nổi bật, rõ ràng, kích thích click.
- Tags / Hashtags: Gắn từ khóa liên quan để YouTube/TikTok hiểu nội dung video.
- Captions / Subtitles: Hỗ trợ SEO, giúp video dễ tìm và tiếp cận người xem quốc tế.
- CTA (Call To Action): Khuyến khích người xem like, share, subscribe hoặc truy cập website.
Phân Phối, Theo Dõi Và Cải Tiến
Để video đạt hiệu quả tối ưu, việc theo dõi và cải tiến dựa trên dữ liệu là rất quan trọng:
- Đo Analytics:
- Watch time: Thời lượng người xem thực sự xem video.
- Retention rate: Tỷ lệ giữ chân người xem qua từng phân đoạn.
- CTR (Click-Through Rate): Tỷ lệ nhấp vào thumbnail/video từ kết quả tìm kiếm hoặc đề xuất.
- A/B Test Thumbnail: Thử nghiệm các thumbnail khác nhau để xem hình ảnh nào thu hút click nhiều nhất.
- Thu thập phản hồi người xem: Xem comment, đánh giá, survey hoặc feedback trực tiếp để cải thiện nội dung.
- Cập nhật phiên bản: Chỉnh sửa, bổ sung hoặc render lại video nếu cần để tối ưu trải nghiệm người xem và hiệu quả SEO.
Quy trình quay dựng video chuyên nghiệp bao gồm tiền kỳ, quay, dựng, hậu kỳ. Nắm vững quy trình này giúp bạn tiết kiệm thời gian, nâng cao chất lượng và tăng hiệu quả tiếp cận người xem.
Để nhanh chóng có những thước phim ấn tượng, liên hệ ngay dịch vụ quay dựng video chuyên nghiệp tại HVMO tại địa chỉ:
Thông tin liên hệ:
Học Viện Marketing Online
Hotline/Zalo: 0878 779 111
Trụ sở 1: CT5- X2 KĐT Linh Đàm- Hoàng Mai- Hà Nội
Trụ sở 2: 67 Nam Dư- Hoàng Mai- Hà Nội
Trụ sở 3: Số 139 Ngũ Nhạc- Hoàng Mai- Hà Nội
Website: https://hocvienmarketingonline.com/
Youtube: https://www.youtube.com/c/H%E1%BB%8DcVi%E1%BB%87nMarketingOnlineNo1
Fanpage: https://www.facebook.com/HocVienMarketingOnline89?locale=vi_VN
